Η Σύνοδος Κορυφής την Πέμπτη ανέφερε ότι το υφιστάμενο πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα για ενισχυμένους ελέγχους, και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ υπογράμμισε πως δεν υπάρχει ανάγκη αλλαγής στη Συνθήκη του Σένγκεν.
Το σχέδιο που εγκρίθηκε είναι αυτό που εκπονήθηκε από τους υπουργούς Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα τέλη Ιανουαρίου στη Ρίγα της Λετονίας και διαρθρώνεται γύρω από τρεις δράσεις: Την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης, τον τρομοκρατικό έλεγχο και τη διεθνή συνεργασία.
Θα επιβάλει δε τροποποιήσεις των υφιστάμενων κανόνων και νόμων. Τα κράτη μέλη επιθυμούν να θεσπίσουν έναν αποτελεσματικό έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων και των αεροδρομίων, για τους υπηκόους των 26 χωρών της ζώνης του Σένγκεν.
«Αν θέλουμε να κρατήσουμε τη συνθήκη Σένγκεν απαιτείται να ελέγχονται τα εξωτερικά σύνορα για το ποιος έρχεται και που πηγαίνει», δήλωσε ο Φρανσουά Ολάντ. Ο Γάλλος πρόεδρος θέλει μάλιστα ένα μόνιμο σύστημα παρακολούθησης αλλά το συγκεκριμένο θέμα είναι εξαιρετικά ευαίσθητο, όπως προειδοποίησε ο Ζαν Κλοντ Γιούνγκερ. « Η συνθήκη Σένγκεν είναι μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος», προειδοποίησε. «Θα χρειαστεί χρόνος για να αλλάξουν οι κανόνες», παραδέχτηκε και ο Φρανσουά Ολάντ.
Η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μητρώου δεδομένων των επιβατών αεροσκαφών (PNR) που θα έχει ως στόχο να παρακολουθούνται οι κινήσεις των ύποπτων, είναι ένα μέτρο που δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Η πρόταση που εγκρίθηκε από τις κυβερνήσεις της ΕΕ, είναι παγωμένη από το 2011, καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά διασφαλίσεις για την προστασία αυτών των δεδομένων.
Οι ευρωβουλευτές δεσμεύθηκαν την περασμένη Τετάρτη να «καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια» για να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό μητρώο των επιβατών αεροπορικών μεταφορών «μέχρι το τέλος του έτους», αλλά κάλεσαν τις κυβερνήσεις να εξασφαλίζουν επαρκή προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να αναπτύξει επίσης την απαραίτητη τεχνολογία για να παρακολουθεί τις ανταλλαγές μηνυμάτων των τζιχαντιστών στα κοινωνικά δίκτυα, σε ιστοσελίδες, μπλοκ, και άλλα μέσα, ώστε να αποκρυπτογραφεί την προπαγάνδα των ισλαμιστών.