Διπλή καταδίκη της Ελλάδας και του Βελγίου για τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας αναφορικά με τη χορήγηση ασύλου επέβαλε την Παρασκευή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα καταδικάστηκε για τις «απάνθρωπες», όπως χαρακτηρίστηκαν από το Δικαστήριο, συνθήκες κράτησης και διαβίωσης των αιτούντων άσυλο, οι οποίες παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Παράλληλα, με αφορμή την προσωπική ιστορία του αφγανού πρόσφυγα που αφορά η υπόθεση, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι ελληνικές αρχές αδυνατούν να εξετάσουν ουσιαστικά τα αιτήματα για άσυλο και δεν διστάζουν να απελάσουν τους πρόσφυγες στην πατρίδα τους, ακόμη και αν γνωρίζουν ότι εκεί κινδυνεύουν από... πολιτικές διώξεις και βασανιστήρια.
Ταυτόχρονα το Δικαστήριο καταδίκασε το Βέλγιο για τον λόγο ότι οι βελγικές αρχές επαναπροώθησαν τον εν λόγω αφγανό πρόσφυγα στην Ελλάδα, με βάση τα οριζόμενα στον κανονισμό «Δουβλίνο ΙΙ», παρά το γεγονός ότι γνώριζαν πως στη χώρα μας θα βίωνε απάνθρωπη μεταχείριση. Ως αποζημίωση για την ταλαιπωρία που επί δύο χρόνια υπέστη, το Δικαστήριο επιδίκασε στον προσφεύγοντα αποζημίωση ύψους 5.725 ευρώ από την Ελλάδα και... 32.250 ευρώ από το Βέλγιο.
Η ιστορία του Αφγανού
Αφορμή για την πολύκροτη αυτή υπόθεση στάθηκε η προσφυγή ενός αφγανού πολίτη ο οποίος εισήλθε στην Ευρωπαϊκή Ενωση μέσω της Ελλάδας και έφθασε στο Βέλγιο τον Φεβρουάριο του 2008, όπου και υπέβαλε αίτημα χορήγησης ασύλου. Εφαρμόζοντας τον κανονισμό «Δουβλίνο ΙΙ», ο οποίος ορίζει ότι αρμόδια χώρα για τα αιτήματα ασύλου είναι η χώρα εισόδου στην ΕΕ, οι βελγικές αρχές επαναπροώθησαν τον Αφγανό στην Ελλάδα. Στη χώρα μας ο εν λόγω πρόσφυγας ισχυρίστηκε ότι κρατήθηκε υπό απάνθρωπες συνθήκες, χωρίς δυνατότητα προαυλισμού, με ελάχιστη τροφή και περιορισμένη πρόσβαση σε χώρους υγιεινής. Επίσης απέδειξε ότι οι ελληνικές αρχές ετοιμάζονταν να τον απελάσουν στο Αφγανιστάν, χωρίς να εξετάσουν στην ουσία το γεγονός ότι στη χώρα του θα κινδύνευε να δολοφονηθεί από τους Ταλιμπάν, εξαιτίας της προηγούμενης συνεργασίας του με τις ξένες δυνάμεις που δρούσαν στο Αφγανιστάν.
Η Ελλάδα στο στόχαστρο
Η εν λόγω απόφαση συμπλήρωσε έναν κύκλο δυσμενών δηλώσεων κατά της χώρας μας με θέμα την τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας αναφορικά με τη χορήγηση ασύλου. Πριν από λίγες ημέρες ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών κ. Τόμας ντε Μεζιέρ ανακοίνωσε ότι η Γερμανία σταματά την επαναπροώθηση των προσφύγων στην Ελλάδα και στο εξής θα επεξεργάζεται η ίδια τις αιτήσεις χορήγησης ασύλου. Ας σημειωθεί ότι ανάλογες αποφάσεις έχουν λάβει η Σουηδία, η Βρετανία, η Ισλανδία και η Νορβηγία.
Η καταδίκη της χώρας μας έλαβε πρόσθετη δημοσιότητα, όχι μόνο διότι εκδικάστηκε από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου _ γεγονός ιδιαίτερα σπάνιο _, αλλά και επειδή χαρακτηρίστηκε από τους ίδιους τους δικαστές «οδηγός» για την αντιμετώπιση θεμάτων ασύλου σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κατά τη διάρκειά της παρενέβησαν διεθνείς οργανισμοί, όπως η Υπάτη Αρμοστία για τους Πρόσφυγες του ΟΗΕ και το Ελληνικό Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Ελσίνκι, καθώς και ο επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης κ. Τόμας Χάμαρμπεργκ.