Όπως ανέφερε στην ομιλία του στη Βουλή ο κ. Παπουτσής θα καταργηθεί η ρουσφετολογική πρόσληψη υπαλλήλων στην ΕΥΠ. Η αναφορά αυτή έγινε στην γενικότερη συζήτηση περί εθελοντισμού και αμοιβής, όχι στην ΕΥΠ αλλά στην Πυροσβεστική και την Ακτοφυλακή.
"Θέλω επίσης, να σημειώσω -ανέφερε ο κ. Παπουτσής- ότι ενώ στο Πυροσβεστικό Σώμα ο θεσμός του εθελοντισμού, υπάρχει ήδη, από το 1991, είναι δηλαδή ένας δοκιμασμένος θεσμός, στο Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή εισάγεται για πρώτη φορά.
Ως προς αυτά, είναι προφανές ότι κατά κύριο λόγο οι εθελοντές ασκούν επικουρική δράση προς τα Σώματα Ασφαλείας και αυτό πάντοτε υπό τις οδηγίες και την επίβλεψη των αρμοδίων αξιωματικών. Οι εθελοντές δεν μπορεί να είναι στρατός ατάκτων, που χωρίς σχεδιασμό και χωρίς καθοδήγηση θα επεμβαίνουν σε όλα τα συμβάντα. Η μοναδική εξαίρεση που θέσαμε εδώ με τροποποίηση στην επιτροπή, είναι η δυνατότητα εθελοντών πυροσβεστών να επέμβουν σε συμβάν, όταν η επαγγελματική υπηρεσία βρίσκεται μακριά από αυτά.
Είναι γεγονός ότι σε τέτοιες περιπτώσεις που ανακύπτουν, ιδίως στη νησιωτική Ελλάδα, δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος να αναμένουν οι εθελοντές τους επαγγελματίες, όπως πολύ σωστά επεσήμαναν πολλοί από τους συναδέλφους μου.
Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση, οι εθελοντές υποχρεούνται, πριν επέμβουν, να ενημερώσουν και να έρθουν σε συνεννόηση με την κατά τόπον αρμόδια υπηρεσία.
Αυτό είναι αναγκαίο για δύο λόγους.
Ταυτόχρονα, αποδεσμεύσαμε την επάνδρωση των εθελοντικών σταθμών από μόνιμο προσωπικό με αύξηση της οργανικής δύναμης του Πυροσβεστικού Σώματος.
Ορίζουμε λοιπόν ως προς την εκπαίδευση το ελάχιστο των 120 ωρών. Επίσης, ότι ο ατομικός εξοπλισμός θα είναι ιδίων προδιαγραφών με αυτόν του μονίμου προσωπικού. Διευκρινίζω, δε, εδώ, όσον αφορά στον αριθμό των σειρών κατ’ έτος ότι αυτό δεν είναι δυνατό να το ορίσουμε εκ των προτέρων, όπως είχαν ζητήσει ορισμένοι συνάδελφοι.
Κι αυτό γιατί εξαρτάται από την προσέλευση κατ΄ έτος των υποψηφίων εθελοντών.
Κάτι τέτοιο, λοιπόν, δεν μπορεί να προβλεφθεί εκ των προτέρων. Γι’ αυτό και εμείς ορίζουμε μία υποχρεωτική σειρά κατ’ έτος και από εκεί και έπειτα μπορεί το Αρχηγείο, ανάλογα με την προσέλευση, ανάλογα με τη διάθεση των εθελοντών να αυξήσει τις σειρές.
Θα κάνω εδώ, μία μικρή παρέκβαση για το θέμα του ατομικού εξοπλισμού, προκειμένου να σας ενημερώσω για τη δωρεά που έχει γίνει προς το Πυροσβεστικό Σώμα από το ίδρυμα Λάτση.
Αυτή τη φορά, η προσφορά αφορά σε 3000 στολές, οι οποίες έχουν τις ίδιες ακριβώς προδιαγραφές με αυτές του μονίμου προσωπικού. Εξ αυτών, έχουν ήδη διατεθεί οι μισές σε εθελοντές πυροσβέστες και απομένουν περίπου 1500 ακόμα προς διάθεση.
Δεδομένου λοιπόν ότι κάθε πλήρης στολή κοστίζει περί τα 1500 ευρώ η μία, αντιλαμβάνεστε ότι είναι πολύ μεγάλη η εξοικονόμηση που προκύπτει για το δημόσιο με την αξιοποίηση αυτής της δωρεάς. Και θέλω με την ευκαιρία αυτή να καλέσω όσους εκ των πολιτών ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στα προγράμματα εθελοντικής υποστήριξης είτε του Πυροσβεστικού Σώματος, είτε του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, είτε της Ελληνικής Αστυνομίας, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο, είναι ευπρόσδεκτες οι δωρεές και συνεισφορές.
Επιπλέον, οι εθελοντές πυροσβέστες είναι ήδη καλυμμένοι ως προς την ανάγκη αυτή, ενώ ταυτόχρονα το Πυροσβεστικό Σώμα είναι έτοιμο να καλύψει άμεσα τις ανάγκες πολλών ακόμη εθελοντών.
Έρχομαι τώρα στα εργασιακά θέματα, αυτά που απασχόλησαν αρκετούς συναδέλφους.
Το σημείο που απασχόλησε κατά κόρον, ήταν το πότε θα υποχρεούται ο εργοδότης να επιτρέπει στον εθελοντή να φύγει από την εργασία του, χωρίς αυτό να θεμελιώνει λόγο καταγγελίας της εργασιακής σύμβασης.
Είναι προφανές ότι στο σημείο αυτό το Υπουργείο μας θέλησε να είναι φειδωλό λόγω και ορισμένων παρατηρήσεων που έγιναν από το αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας.
Είχαμε θέσει έτσι ως χρονικό ορόσημο την κήρυξη μιας περιοχής σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Είναι, όμως γεγονός, ότι η κήρυξη μιας περιοχής σε έκτακτη ανάγκη, μπορεί πολλές φορές να γίνει με καθυστέρηση.
Γι’ αυτό, τροποποιήσαμε στην επιτροπή το συγκεκριμένο άρθρο, έτσι ώστε η υποχρέωση του εργοδότη να ανακύπτει νωρίτερα και συγκεκριμένα στο χρονικό σημείο που το μόνιμο προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος τίθεται σε γενική επιφυλακή.
Συνεπώς, και σε αυτό το σημείο, πιστεύω ότι βρέθηκε η χρυσή τομή ώστε οι εθελοντές να αποδεσμεύονται πιο σύντομα από την εργασία τους εφόσον ανακύπτει τέτοια ανάγκη. Είναι δε καλυμμένοι εργασιακά, καθώς η θέση του μόνιμου προσωπικού σε επιφυλακή αποδεικνύεται εγγράφως από τη σχετική διαταγή που εκδίδεται.
Έρχομαι τώρα στο θέμα της αμοιβής. Καταρχάς υπενθυμίζω ότι είναι εξασφαλισμένες από το δημόσιο οι ασφαλιστικές εισφορές και του εργοδότη και του εργαζομένου για την περίπτωση που απουσιάζει δικαιολογημένα ο εθελοντής από την εργασία του.
Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να υποχρεώνουμε τον εργοδότη να καταβάλει αμοιβή σε εργαζόμενο που δεν εργάζεται.
Αυτό όμως συμβαίνει διότι ο εργοδότης έχει ήδη συνεισφέρει χάνοντας για μία ή για περισσότερες μέρες την εργασία που θα του πρόσφερε ο εθελοντής.
Θα ήταν λοιπόν δυσανάλογο να τον επιβαρύνουμε και με την αμοιβή για εργασία που νομίμως δεν παρασχέθηκε. Πέραν αυτού όμως, αν προβλέπαμε κάτι τέτοιο, θα δημιουργούσαμε αντικίνητρο στους εργοδότες, με αποτέλεσμα να μην προσλαμβάνουν άτομα που έχουν την ιδιότητα του εθελοντή.
Όσον αφορά στα θέματα του Κανονισμού Κατάταξης του Πυροσβεστικού Σώματος, προβλέπεται η δημιουργία ενός συστήματος αξιολόγησης που ευθυγραμμίζεται με την αλλαγή του νομικού πλαισίου πρόσληψης ιδιωτών στο Δημόσιο στο πλαίσιο της οποίας καταργήθηκε η ατομική συνέντευξη.
Έτσι οι γραπτές εξετάσεις και η ατομική συνέντευξη ως μέσα αξιολόγησης των υποψηφίων, μέσω της παρούσας διάταξης αντικαθίστανται από ένα σύστημα βαθμολόγησης των τυπικών προσόντων των υποψηφίων με μόρια ανά κατηγορία, το οποίο συμπληρώνεται με ένα σύστημα προσαυξήσεων ανάλογα με τα επιπλέον προσόντα ή τις ιδιότητες που συγκεντρώνει κάθε υποψήφιος.
Αντιλαμβάνομαι την ευαισθησία των κομμάτων της αντιπολίτευσης, τα οποία σήμερα δεν θέλησαν να αποδεχθούν την πρόταση την οποία έφερα για να εισάγουμε αντίστοιχη τροποποίηση στην κατάταξη των πολιτικών υπαλλήλων της ΕΥΠ.
Θέλω όμως να ενημερώσω το Σώμα ότι εφόσον και εσείς συμφωνείτε, θα έχουμε την ευκαιρία στην Επιτροπή να συζητήσουμε ένα σχέδιο νόμου το οποίο έχουμε έτοιμο και το οποίο τις επόμενες μέρες θα είναι στη διάθεση σας προκειμένου να συζητήσουμε την κατάργηση του παραδοσιακού ρουσφετολογικού μηχανισμού προσλήψεων στην ΕΥΠ και να τον αντικαταστήσουμε με έναν καθαρά αξιοκρατικό, μόνο με μόρια.
Με τον τρόπο αυτό, η αξιολόγηση των υποψηφίων καθίσταται απολύτως αντικειμενική, δίκαιη και πάνω απ’ όλα αδιάβλητη, τηρουμένων των αρχών της αξιοκρατίας και της διαφάνειας, οι οποίες επιβάλλεται να διέπουν εν γένει το σύστημα προσλήψεων στο Δημόσιο.
Τέλος, σε συνέχεια της νομοθετικής ρύθμισης για συμμετοχή εκπροσώπου του ΑΣΕΠ στην επιτροπή του διαγωνισμού για τους πυροσβέστες πενταετούς υποχρέωσης, εισάγεται η αντίστοιχη σύνθεση της επιτροπής που θα διεξάγει τους διαγωνισμούς των μονίμων πυροσβεστών.
Όσον αφορά ειδικότερα στο θέμα της ποσόστωσης, είναι καταρχάς ξεκάθαρη η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης να μην μετατρέψει τον εθελοντισμό σε προθάλαμο προσλήψεων στο δημόσιο. Γι’ αυτό και αποκλείσαμε εξ αρχής τέτοιου είδους τροποποίηση.
Αντιθέτως, σχετικά με τη μοριοδότηση, αυτή γίνεται δεκτή διότι τα Σώματα Ασφαλείας θεωρούν ιδιαίτερο προσόν την εμπειρία που έχει αποκτήσει κάποιος ως εθελοντής πυροσβέστης.
Όμως, η μοριοδότηση με 100 μόρια ανά έτος που ζητήθηκε, δεν είναι δυνατή, είναι υπερβολική. Τέτοια ρύθμιση θα αλλοίωνε τους διαγωνισμούς ευνοώντας υπέρμετρα τους υποψηφίους που έχουν πολυετή παραμονή στις τάξεις των εθελοντών και θα μετατρεπόταν και πάλι ο εθελοντισμός σε προθάλαμο για το δημόσιο. Και αυτό όπως αντιλαμβάνεστε είναι τελείως αντίθετο και με την ιδεολογική και με την πολιτική προσέγγιση της έννοιας του εθελοντισμού. Ωστόσο, με γνώμονα τα αιτήματα των συναδέλφων βουλευτών από όλες τις πτέρυγες, αναθεωρήσαμε το σύστημα μοριοδότησης. Σύμφωνα με το νέο σύστημα που προτείνει το Υπουργείο μας, θα υπάρχει πριμοδότηση 50 μορίων για ένα τουλάχιστον έτος ευδόκιμης εθελοντικής υπηρεσίας, και 30 μόρια για κάθε επόμενο έτος. Με αυτόν τον τρόπο, η μοριοδότηση κατ’ έτος είναι μεν δίκαια γιατί με την εμπειρία προσαυξάνονται τα μόρια, αλλά είναι περιορισμένος ο αριθμός των μορίων ούτως ώστε ο εθελοντής να μην εισάγεται στο Πυροσβεστικό Σώμα με μόνο προσόν τον εθελοντισμό.
Εξυπακούεται ότι αυτή η ρύθμιση συμπαρέσυρε για τους ίδιους λόγους και τους συμβασιούχους πυροσβέστες, για τους οποίους προβλέπουμε την ίδια μοριοδότηση κατ’ έτος για κάθε ευδόκιμη αντιπυρική περίοδο εργασίας.
Ειδικά ως προς τους συμβασιούχους, ήταν πολλοί οι συνάδελφοι που δικαίως ζήτησαν αύξηση του ορίου ηλικίας και συγκεκριμένα έγινε λόγος για το 34ο έτος.
Αυτού του είδους η κατ’ εξαίρεση απόκλιση καταρχήν δεν είναι επιθυμητή διότι μειώνει τον χρονικό ορίζοντα μάχιμης προσφοράς στην πυροσβεστική. Ωστόσο, στο πλαίσιο της υλοποίησης της δέσμευσης και του πρωθυπουργού και εμού προσωπικά, και κατόπιν συνεννόησης με την ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος, προχωρήσαμε σε γενική τροποποίηση των ορίων ηλικίας προσαυξάνοντάς τα κατά ένα έτος.
Έτσι, θέτουμε γενικό όριο για τους ιδιώτες το 29ο έτος. Ακολούθως, για συμβασιούχους και εθελοντές πυροσβέστες που έχουν απολυτήριο Λυκείου τίθεται το 31ο έτος, ενώ αν έχουν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης το 33ο. Για λόγους εναρμόνισης με τα νέα όρια, τίθεται το 31ο έτος και για τους πτυχιούχους της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού.
Πιστεύω ότι αυτή η προσαύξηση κατά ένα έτος για όλες τις κατηγορίες υποψηφίων αντιμετωπίζει τα ηλικιακά όρια με ενιαίο τρόπο ώστε να μην προκύπτουν αδικίες και ανισότητες.
Τέλος, θα ήθελα να απαντήσω στην κριτική που έχει ασκηθεί σχετικά με τη μοριοδότηση των ατόμων που έχουν υπηρετήσει τη θητεία τους στην Προεδρική Φρουρά.
Διευκρινίζω ότι αυτή η κριτική ασκήθηκε κυρίως με επιστολές, με άρθρα στον τύπο, δημοσιεύματα και σχόλια σε εφημερίδες. Αισθάνομαι όμως την ανάγκη να κάνω ιδιαίτερη μνεία, επειδή μπορεί κάποιος συνάδελφος που δεν έχει παρακολουθήσει το νομοθετικό μας έργο, να σπεύσει να υιοθετήσει την κριτική.
Όπως γνωρίζετε, προϋπήρχε η μοριοδότηση των υποψηφίων που έχουν υπηρετήσει στις ειδικές δυνάμεις λόγω του ότι έχουν λάβει ειδική εκπαίδευση.
Ωστόσο, την ίδια εκπαίδευση, δηλαδή αυτή των ειδικών δυνάμεων, έχουν λάβει και οι υπηρετούντες στην Προεδρική Φρουρά. Με τη μοριοδότηση που εισάγουμε λοιπόν, ουσιαστικά αίρουμε μια αδικία που υπήρχε και εξομοιώνουμε την αντιμετώπιση υποψηφίων που έχουν την ίδια εκπαίδευση στο στρατό.
Δεν πρόκειται επομένως για κανενός είδους ρουσφετολογικής πρόβλεψης, παρά μόνο για εφαρμογή της αρχής της ισότητας.
Όσον αφορά στο άρθρο 15, στο οποίο αναφέρθηκαν ορισμένοι συνάδελφοι, θέλω να κάνω μια νέα διατύπωση. Το σημείο ζ , το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 15 αναδιατυπώνεται ως εξής: «2. Οι εθελοντές πυροσβέστες συμμετέχουν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που καθορίζονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου στις ακόλουθες δραστηριότητες του μόνιμου προσωπικού του Πυροσβεστικού Σώματος. Επί της ουσίας είναι το ίδιο, αντιλαμβάνομαι όμως την παρατήρηση του συναδέλφου του κ. Βούγια, γιατί πράγματι είναι μία συμβολικού χαρακτήρα τροποποίηση.
Δεύτερον, όσον αφορά στην άλλη πρόταση του κ. Βούγια , αν δεν κάνω λάθος, προκειμένου να υπάρχει αναγραφή στη στολή «Εθελοντής Πυροσβέστης», θέλω να διευκρινίσω ότι ενώ το είχαμε στο αρχικό σχέδιο νόμου, με υπόδειξη της κεντρικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής το αποσύραμε καθώς όπως υπέδειξε και η ΚΕΝΕ είναι μία λεπτομέρεια η οποία θα μπορούσε να ρυθμιστεί με απόφαση του αρχηγού του Π.Σ., που είναι πολύ εύκολο να γίνει.
Όσον αφορά τέλος στην παρατήρηση του κ. Ιωαννίδη σχετικά με τους υπηκόους τρίτων χωρών, προφανώς ο κ. συνάδελφος δεν είχε αντιληφθεί ότι στη δήλωση την οποία μοιράσαμε στην αρχή της συζήτησης, είχαμε προβλέψει ότι αφαιρείται η δυνατότητα σε υπηκόους τρίτων χωρών, εκτός Ε.Ε. να γίνουν εθελοντές Ακτοφύλακες, για λόγους που αναφέρονται στην έκθεση και κυρίως λόγω της δυσκολίας εξακρίβωσης του ποινικού μητρώου.
Αναφέρθηκα σε πολλές από τις παρατηρήσεις των συναδέλφων καθώς η συζήτηση κυρίως έγινε με το τμήμα του πυροσβεστικού, λόγω των εθελοντών πυροσβεστών, λόγω της εμπειρίας που υπάρχει και των οργανωμένων ομάδων εθελοντών πυροσβεστών. Όμως , στο νομοσχέδιο μας περιλαμβάνεται μία ρύθμιση η οποία αφορά στον εθελοντισμό στο Λ.Σ.- Ελ. Ακτ. Θεωρώ ότι είναι πρωτοποριακή η ρύθμιση αυτή. Το πλαίσιο το οποίο διαμορφώνεται είναι εξαιρετικά σύγχρονο, ανταποκρίνεται πλήρως στις ίδιες προδιαγραφές και απαιτήσεις βάσει των οποίων έχουν οργανωθεί σε χώρες της Ε.Ε. και στις ΗΠΑ. Η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί τα μάλα από τη λειτουργία του εθελοντισμού στο πλαίσιο του Λ.Σ.- Ελ.Ακτ., όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο, όχι μόνο στη λειτουργία και στην άσκηση των καθηκόντων του στην οποία μπορούν να συμμετέχουν εθελοντές ακτοφύλακες, αλλά ταυτόχρονα και σε δύο άλλους βασικούς τομείς: στην Έρευνα & Διάσωση και στην προστασία θαλασσίου περιβάλλοντος.
Ωστόσο, επειδή ορισμένοι συνάδελφοι στάθηκαν σε μία παρατήρηση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής, θέλω να διευκρινίσω ότι προφανώς εκ παραδρομής η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής δεν αντελήφθη ότι οι εθελοντές ακτοφύλακες δεν μπορούν, δεν έχουν το δικαίωμα να έχουν τα ίδια καθήκοντα και να συνδράμουν στα καθήκοντα εκείνα που αφορούν κυρίως τη δίωξη της εγκληματικότητας, την αστυνόμευση και το ρόλο του ανακριτικού υπαλλήλου".
