22/3/12

Ο νέος ποινικός κώδικας για τους ... μικρούς


Το σχέδιο του νέου Ποινικού Κώδικα, που προβλέπει, μεταξύ άλλων, μικρότερες ποινές και κατάργηση της μετατροπής της ποινής σε χρηματική, παρουσίασε ο υπουργός Δικαιοσύνης Μ. Παπαϊωάννου. Το σχέδιο δεν θα κατατεθεί στη Βουλή, αλλά δόθηκε στη δημοσιότητα για δημόσιο διάλογο μεταξύ αρμόδιων φορέων (δικαστών, δικηγόρων, κτλ.) και πολιτών.

Με το σχέδιο της επιτροπής επέρχονται ριζικές αλλαγές στον ισχύοντα εδώ και 61 χρόνια Ποινικό Κώδικα (στο μεσοδιάστημα υπήρξαν και επιμέρους τροποποιήσεις).

Ειδικότερα, με το σχέδιο του νέου Ποινικού Κώδικα, μεταξύ άλλων, προβλέπονται και τα εξής:


  • Καταργείται η διάκριση μεταξύ φυλάκισης και κάθειρξης και προβλέπεται πλέον ενιαία ποινή φυλάκισης. Τα ισόβια μπορούν πλέον να μην είναι μονόδρομος για το δικαστήριο αν δεν αναγνωριστούν ελαφρυντικά στο δράστη (σε περιπτώσεις βαρέων αδικημάτων όπως ανθρωποκτονίες, απάτη σε βάρος του Δημοσίου κλπ), αλλά μπορεί να επιβάλλεται διαζευκτικά φυλάκιση από 15 έως 20 έτη. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η φυλάκιση για τα κακουργήματα κυμαίνεται από 5 έως 15 έτη (ενώ μέχρι σήμερα η ανώτατη είναι 20 χρόνια) και για τα πλημμελήματα κυμαίνεται από 1 μήνα έως 5 έτη.
  • Καταργείται το μέτρο της μετατροπής της ποινής σε χρηματική, καθώς, όπως ειπώθηκε, είναι ένα μέτρο άνισο αφού οι εύποροι έχουν τη δυνατότητα εξαγοράς της ποινής αντίθετα με τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα. Παράλληλα, επεκτείνεται το μέτρο της αναστολής εκτέλεσης της ποινής για όλες τις ποινές έως 3 χρόνια. Δηλαδή ο δικαστής θα έχει να επιλέξει μεταξύ του εγκλεισμού του κατηγορουμένου ή της αναστολής της ποινής του.
  • Καταργείται από τις παρεπόμενες ποινές η απαρχαιωμένη αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων και παραμένει η αποστέρηση θέσεων και αξιωμάτων, η απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος, η δημοσίευση καταδικαστικής απόφασης και η δήμευση, ενώ προστίθεται ως παρεπόμενη ποινή και η αφαίρεση άδειας οδήγησης ή εκμετάλλευσης μεταφορικού μέσου.
  • Καταργούνται τα πταίσματα από την κατηγορία των εγκλημάτων, τα οποία πλέον διακρίνονται μόνο σε κακουργήματα και πλημμελήματα, ανάλογα με την απειλούμενη γι΄ αυτά ποινή. Για αυτά (πχ υγειονομικές παραβάσεις, πολεοδομικές παραβάσεις, κλπ) θα προβλέπονται διοικητικές κυρώσεις με αποτέλεσμα την αποσυμφόρηση μεγάλου όγκου υποθέσεων από τα δικαστήρια. 
Το σχέδιο του νέου Ποινικού Κώδικα συντάχθηκε από ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή πανεπιστημιακών καθηγητών της Θεσσαλονίκης, υπό την προεδρία της καθηγήτριας του Ποινικού Δικαίου Ελισάβετ Συμεωνίδου- Καστανίδου.

Στην παρουσίαση παραβρέθηκε η ηγεσία του Αρείου Πάγου, οι πρόεδροι δικαστικών ενώσεων, οι εκπρόσωποι Δικηγορικών Συλλόγων κτλ.