Τεράστιο, επιφανειακό και εγκαταλελειμμένο: το παλιό χρυσωρυχείο στην Ρόσια Μοντάνα της Τρανσυλβανίας
Η Ρόσια Μοντάνα, μια μικρή πόλη
στην περιοχή της Τρανσυλβανίας, έχει γίνει το επίκεντρο έντονων
συζητήσεων στη Ρουμανία το τελευταίο διάστημα. Ο λόγος; Η προσεχής
επαναλειτουργία ενός τεράστιου υπαίθριου ορυχείου χρυσού, του
μεγαλύτερου της Ευρώπης, που εδώ και χρόνια παραμένει κλειστό. Κάποιοι
μιλούν για το «Ελντοράντο του πρώην δικτάτορα Τσαουσέσκου» που θα φέρει
δουλειές στην περιοχή και χρήματα στη χώρα, άλλοι για ένα υπερεκτιμημένο
σχέδιο που θα συνοδεύεται από σκάνδαλα διαφθοράς και περιβαλλοντική
καταστροφή.
Η Εταιρία Χρυσού της Ρόσια Μοντάνα (RMGC), που έχει αγοράσει τα
δικαιώματα εκμετάλλευσης του και που παλεύει από τα μέσα της δεκαετίας
του '90 για την επαναλειτουργία του, υποστηρίζει πως μπορεί να αποφέρει
στην οικονομία της Ρουμανίας μέχρι και 15 δισ ευρώ τα πρώτα χρόνια ενώ
ταυτόχρονα θα δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Όπως δηλώνει ο
γενικός διευθυντής της εταιρείας, Ντράγκος Τανάσε, «η
εξόρυξη χρυσού είναι η σανίδα σωτηρίας της Ρουμανίας. Αν αναπτυχθεί η
βιομηχανία, θα προσφέρει δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας σε περιοχές
όπως η Ρόσια Μοντάνα», προειδοποιώντας μάλιστα, σχεδόν απειλητικά, ότι «αν το ορυχείο δε λειτουργήσει, η πόλη αυτή θα ρημάξει».
Το όλο εγχείρημα έχει τύχει θερμής υποδοχής από τμήμα της τοπικής
κοινωνίας, στην οποία το πρόβλημα της ανεργίας είναι εντονότατο.
Περπατώντας στους δρόμους της πόλης βλέπεις παντού κίτρινες φανταχτερές
διαφημίσεις που σου υπενθυμίζουν ότι βρίσκεσαι σε μια πόλη με ορυχεία
ενώ με όποιον και να μιλήσεις ήδη εργάζεται για την RMGC, αφού οι
εργασίες ανασκαφής και αποκατάστασης έχουν ξεκινήσει.
Η Ρουμανία παραμένει ένα από τα φτωχότερα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής
Ένωσης, που έχει προσφύγει ουκ ολίγες φορές στο ΔΝΤ και «διατηρεί»
υψηλότατα ποσοστά ανεργίας αλλά και… διαφθοράς. Η προοπτική του ορυχείου
χρυσού, όσο ελπιδοφόρα ή δελεαστική κι αν παρουσιάζεται, φαίνεται να
έχει αρκετά σκοτεινά σημεία.
Καταρχάς, το 80% της RMGC ανήκει στην καναδική εταιρεία εξορύξεων
Gabriel Resources. Αν αναλογιστεί κανείς ότι η κυβέρνηση της Ρουμανίας
κατέχει μόνο το υπόλοιπο 20%, δεν είναι παράλογο που πολλοί κάνουν λόγο
για εκχώρηση της μεγαλύτερης φυσικής κληρονομιάς της χώρας αλλά και για
καταστροφή του ιστορικού της πλούτου.
Εξάλλου, όπως παραδέχεται και ο γενικός διευθυντής του «τμήματα
του αρχαίου ορυχείου θα πρέπει να καταστραφούν προκριμένου να
δημιουργηθεί ένας ορυχείο επιφάνειας- το ίδιο ισχύει και για τις κορυφές
τεσσάρων βουνών». Βέβαια αφότου «αφαιμάξουν» την πόλη από τα
αποθέματα χρυσού της, δηλώνουν ότι θα τη μετατρέψουν σε τουριστική
ατραξιόν, «χρυσώνοντας το χάπι» για τους κατοίκους της.
Επιπλέον, οι φόβοι για διαφθορά και η παντελής έλλειψη εμπιστοσύνης
στο πολιτικό σύστημα της χώρας φαίνεται να έχουν συνασπίσει τους
αντιπάλους του ορυχείου- τις υποψίες των οποίων έχει αναζωπυρώσει η
άρνηση της κυβέρνησης να δώσει στη δημοσιότητα το συμβόλαιο που έχει
υπογράψει με την εκμεταλλεύτρια εταιρεία.
Και η πολιτική ηγεσία ωστόσο φαίνεται διστακτική στο να δώσει το
τελικό πράσινο φως αφού γνωρίζει το βάρος μιας τέτοιας απόφασης. Όπως
αποκαλύπτει ο Σεμπάστιαν Βλαντέσκου, πρώην υπουργός
Οικονομικών της Ρουμανίας, αρκετοί πολιτικοί- ανάμεσα τους και ο
πρόεδρος Μπασέσκου- τάσσονται υπέρ της λειτουργίας του αλλά, ως
είθισται, κωλυσιεργούν στη λήψη σημαντικών αποφάσεων φοβούμενοι τις
κατηγορίες για δωροδοκία.
